Szachy wciągają

W trakcie swojej "znajomości" z kompozycją szachową miałem styczność z wieloma zadaniami, które zapadły mi w pamięci ze względu na swoją złożoność i starannie ukryte rozwiązanie. O takich zadaniach szachowych przyjęło się mówić potocznie w języku angielskim nutcrackers. Autorzy problemów włożyli sporo wysiłku w to, żeby utrudnić życie rozwiązującym, dając im ciężki orzech do zgryzienia.

Z jednej strony kolejne nieudane podejścia do rozszyfrowania zadania szachowego mogą wprawić rozwiązującego w irytację, co sprawi, że po pewnym czasie, zwykle szybciej niż później, porzuci to wyzwanie, ale z drugiej strony, gdy, mimo przeszkód, w końcu uda się odnaleźć rozwiązanie problemu, przyniesie mu to wiele satysfakcji.

Co ciekawsze zadania pojawiają się również na łamach niektórych książek szachowych, w których poświęcono nieco miejsca na przybliżenie czytelnikowi tematyki kompozycji szachowej. O zaletach metody rozwiązywania zadań, wedle której nie ścigamy się z czasem i przeciwnikami, jak w trakcie turniejów solvingowych, tylko poświęcamy nieco więcej czasu na zrozumienie mechanizmów i analizę danej pozycji, wypowiadali się znani arcymistrzowie m.in. Pal Benko, Izaak (Isaac) Kashdan czy Paul Keres. Rozwinięcie wątku silnych szachistów, zaangażowanych w kompozycję szachową,  nastąpi w w innym temacie.

Natomiast w tym temacie chciałbym zaprezentować przykłady zadań szachowych, z którymi czytelnicy mogą spróbować się zmierzyć. Problemy będą raczej należeć do tych z gatunku ambitniejszych, choć sądzę, że każda osoba, niezależnie od poziomu zaawansowania, znajdzie coś dla siebie.

Valenti Marin y Llovet (1872 - 1936) zaliczał się do grona najsilniejszych szachistów hiszpańskich pierwszej połowy XX wieku. Urodzony w Barcelonie Marin, na przestrzeni 1924 i 1931 roku, reprezentował barwy Hiszpanii na pięciu olimpiadach szachowych (wliczając udział w nieoficjalnej olimpiadzie szachowej w Paryżu w 1924 roku), grając zwykle na pierwszej bądź drugiej szachownicy. Dostąpił również zaszczytu sprawowania funkcji prezesa Hiszpańskiej Federacji Szachowej.

Wielkich sukcesów na arenie międzynarodowej jako szachista nie osiągnął, chociaż w pojedynczych partiach udało mu się pokonać mistrzów świata, między innymi w 1920 roku zwyciężył Jose Raula Capablancę, gdy ten dawał pokazy gry symultanicznej w Barcelonie. Dwa lata później Marin, również w symultanie, pokonał Aleksandra Alechina.

Co ciekawe, wszystko to osiągnął, dzieląc szachy z pracą zawodową. Marin nie był typowym zawodowym szachistą i aby się utrzymać musiał pracować w wyuczonym zawodzie adwokata.

Znacznie większą sławę przyniosły mu zadania, w których tworzeniu także specjalizował się. Szacuje się, że stworzył ponad 250 problemów, z czego aż 150 z nich otrzymało wyróżnienia na krajowych i międzynarodowych turniejach, co stanowi wysoki odsetek. W swoich zadaniach często wplatał motyw zaskoczenia, które dodawało akcent błyskotliwości do rozwiązania. Dla przykładu zamieszczam dwa zadania, łatwiejsze i trudniejsze do analizy, które pozwolą przekonać się czytelnikom o pomysłowości hiszpańskiego szachisty. W ramach pomocy, o ile zajdzie taka potrzeby, zamieściłem także podpowiedzi: