Szachy wciągają

 Źródło: flemingsbond.com

Wielcy mistrzowie szachowi, w ramach odskoczni od intensywnych i czasochłonnych "treningów" oraz gry turniejowej, również próbowali swoich sił jako twórcy zadań szachowych różnego typu. Takie postacie świata szachowego jak Adolf Anderssen, Wilhelm Steinitz, Emanuel Lasker, Jose Raul Capablanca czy Max Euwe, by tylko wymienić kilku z nich, poświęcali się nie tylko żmudnej, analitycznej pracy przy szachownicy, ale też starali się poznać artystyczną część szachów, do jakiej można zaliczyć problemistykę.

Chciałbym zaprezentować dwa krótkie zadania; ich poziom trudności raczej nie powinien odstraszać i sądzę, że początkujący szachiści również poczują frajdę, rozwiązując oba zadania.

Autorem pierwszego z przedstawionych niżej zadań jest legendarny amerykański szachista doby XIX wieku Paul Morphy. Kto interesuje się szachami już od dłuższego czasu, to z pewnością miał już okazję spotkać się z tą postacią. Morphy łączył w swojej grze efektywność z efektownością i oba te składniki można też znaleźć w poniższej pozycji. Fama głosi, że Amerykanin ułożył to zadanie jeszcze w wieku dziecięcym, mając zaledwie 10 lat. Cóż, w każdej plotce jest ziarno prawdy - jeśli weźmiemy pod uwagę, że Amerykanin jest uznawany za szachowego geniusza, to nie zdziwiłbym się gdyby to była prawda.

Pierwszy rzut oka na pozycję i można stwierdzić, że gdyby czarny goniec nie stał na polu b8, to białe mogłyby zamatować z łatwością, wykonując ruch wieżą na pole a7. Nasuwa się pytanie - czy białe mają możliwość sprowokowania czarnych do wykonania posunięcia swoim gońcem? Czarne mogą też wykonać ruch swoim pionem z pola a7, np. a7-a6 i w takim wypadku białe nie mogłyby tak szybko zamatować. Ta pobieżna analiza pozwala nam nakreślić zarys planu - ograniczyć czarnym możliwość ruchu pionem a7 i jednocześnie wymusić na nich ruch gońcem. 

Białe do realizacji tego planu wykorzystują do tego pewien "trik", jego znalezienie zostawiam już czytelnikom:

BIAŁE ZACZYNAJĄ I MATUJĄ W SWOIM  DRUGIM POSUNIĘCIU 

PAUL MORPHY, 1856 r.

Autorem drugiego zadania z tego posta jest czwarty mistrz świata w szachach Aleksander Alechin. Ten wielki szachista słynął ze swojego "szóstego zmysłu taktycznego", dzięki któremu sięgnął po najwyższe trofeum w szachach. Akurat poniższa pozycja nie wymaga bardzo głębokiego liczenia wariantów, ale może lekko dać w kość, jeśli się nie zna motywu przewodniego.

Białe mogą wygrać w tej pozycji na wiele różnych sposobów, ale cały myk tego zadania polega na jak najszybszym osiągnięciu wygranej - w tym przypadku w trzecim ruchu białe wykonują posunięcie matujące.

BIAŁE ZACZYNAJĄ I MATUJĄ W SWOIM TRZECIM POSUNIĘCIU

ALEKSANDER ALECHIN, 1925 r.