Bobby
Fischer pod koniec lat sześćdziesiątych, już jako czołowy szachista
świata, prowadził niewielki dział szachowy w amerykańskim miesięczniku
Boys Life. Jak można wyczytać w internecie i jak też tytuł gazety
częściowo sugeruje, główną grupą docelową tego czasopisma byli chłopcy w
wieku 6-18 lat. Treści, zawarte na łamach tej gazety, miały na celu
dostarczać rozrywki, krzewić pozytywne wzorce i wartości oraz rozbudzić
różnorakie pasje u młodych czytelników.
Na
przestrzeni lat 1966 -1969 Fischer pomagał w realizacji tej, jakby nie
patrzeć, szlachetnej misji, dzieląc się swoją wiedzą i radami w kąciku
szachowym. Formuła tego działu szachowego była dość elastyczna, zarówno
jeśli chodzi o systematyczność jego prowadzenia - amerykańskiemu
arcymistrzowi zdarzały się okresy przestoju, kiedy przez kilka miesięcy
nie publikował nic, jak również w kwestii jego zawartości.
Amerykański
szachista odpowiadał na pytania czytelników, bez znaczenia czy treść
tych pytań wskazywała na to, że ich autorem jest początkujący czy
zaawansowany szachista, analizował też swoje partie, wybrane partie
innych szachistów oraz, od czasu do czasu, nadesłane partie czytelników,
dorzucał też często zadania szachowe do rozwiązania (maty w dwóch,
trzech posunięciach, maty pomocnicze, kombinacje). Bywało też, że można
było wygrać nagrody za szybkie nadesłanie prawidłowych rozwiązań zadań,
przykładowo zdjęcie Fischera z jego autografem.
Poniżej,
pod grafiką, zamieszczam artykuł Fischera kierowany głównie do młodych
osób, zaczynających swoją przygodę z grą królewską, choć niewykluczone,
że również bardziej zaawansowani szachiści wyniosą z jego lektury nową
wiedzę.
Tak wyglądała przykładowa czołówka działu szachowego, redagowanego przez Fischera
Źródło: czasopismo Boys Life, nr 04/1968
Jeden
z naszych czytelników napisał do mnie z prośbą o udzielenie rad, jak
grać w szachy aby zwyciężać. Powołam się zatem na moje doświadczenie i
podzielę się z nim oraz ze wszystkimi czytelnikami, kilkoma
pożytecznymi, w mojej ocenie, wskazówkami:
1. SKONCENTRUJ SIĘ
Szachy wymagają całkowitej koncentracji. Przykładowo, kiedy rozgrywam partię, staram się utrzymać mój umysł całkowicie
na toczącej się grze. Zawsze staram się dać z siebie wszystko - to
znaczy, że chcę wygrywać. W przypadku przegranej nikt nie jest
zainteresowany wymówkami. Wiele osób, grających w szachy, korzysta
jedynie z niewielkiego fragmentu swoich możliwości umysłowych, podczas
gdy reszta ich umysłu skupia się na innych rzeczach, wędrując po
manowcach.
2. MYŚL DO PRZODU
Nie
ulegaj pierwszym impulsom kiedy przychodzi do wykonywania posunięć.
Staraj się myśleć perspektywicznie, wizualizować jak twój przeciwnik
może odpowiedzieć. Pamiętaj o zasadzie dotknięta idzie - jest to
niezmiernie ważne dla twojego rozwoju szachowego. W przypadku gdy
dotkniesz jakiejś figury, musisz wykonać nią ruch; więc jeśli
czujesz, że brakuje ci samokontroli i dyscypliny, możesz wypróbować trik
z siedzeniem na swoich dłoniach - stosował go były mistrz świata
Wasilij Smysłow. Poniżej przedstawiam jeden z typowych błędów tego
gatunku:
1. e4 c5 2. d4 cxd4 3. Sf3 - białe chwilowo tymczasowo piona w zamian za możliwość szybszego rozwoju i wprowadzenia figury do akcji
3...e5
Grający
białymi może być teraz przekonany, że czarne zagrały niedokładnie
(blunder) i oddały piona z kolumny e za darmo, więc łapią przynętę i
grają 4. Sxe5 ale jeśli spojrzymy dokładniej to widzimy, że to białe popełniły duży błąd: 4...Ha5+ z następnym Hxe5 i białe są praktycznie "skończone". Białe mogły z łatwością uniknąć tej pułapki, gdyby tylko "pomyślały do przodu".
3. ANALIZUJ
Studiuj
partie mistrzów w książkach i czasopismach szachowych. Połącz swoją
analityczną pracę z grą praktyczną przeciwko silniejszym przeciwnikom.
Dysponując młodym, świeżym (w znaczeniu chłonnym, łatwo łapiącym wiedzę -
przyp. red.) umysłem powinieneś w ten sposób w niedługim czasie łatwo
pokonywać starszych. Oczywiście poświęcaj szachom tak dużo czasu, ile
jesteś w stanie sobie wygospodarować.
4. UCZ SIĘ NA BŁĘDACH
Zapisuj
swoje poważne partie (turniejowe, meczowe - przyp. red.), korzystając z
szachowej notacji algebraicznej bądź notacji opisowej. W ten sposób
możesz w późniejszym czasie prześledzić przebieg danej partii szachowej i
znaleźć momenty, w których popełniłeś błędy, jeśli nie jesteś ich
jeszcze świadomy w momencie gry. Dzięki temu zmniejszasz
prawdopodobieństwo, że przegrasz kolejną partię w ten sam sposób, co
poprzednie rozgrywki. Były szachowy czempion globu z Kuby Jose Raul
Capablanca powiedział kiedyś, że od pewnego momentu lubił przegrywać
bardziej niż wygrywać, ponieważ więcej uczył się ze swoich przegranych
niż wygranych partii ! (Fischer trochę sparafrazował cytat Kubańczyka,
który brzmi w oryginale - You may learn much more from a game you
lose than from a game you win. You will have to lose hundreds of games
before becoming a good player, przyp. red.)